SỰ NHỊN ĂN CỦA LOÀI VẬT

Trước khi đi sâu ào phương-pháp nhịn ăn áp dụng cho con người, ta thử đi vào thiên nhiên khảo sát một ít về tập-quán nhịn ăn của một số thú vật.

Thú vật không phải chỉ nhịn ăn trong lúc đau mà cả trong lúc lành mạnh. Chúng ta cần chú ý điểm này để bỏ ý niệm sợ nhịn ăn và có một sự nhận định chính xác hơn về vần đề nầy.

Trong thời kỳ giao-tình, chim xí-nga (pingouou) và ngỗng đực nhịn ăn . Sau thời kỳ này, ngỗng đực chịu mất ¼ sức nặng.

Còn hải-cẩu thì ai cũng biết là nó nhịn đói trong suốt mùa giao-tình. Đăng đẳng 3 tháng liền của thời kỳ giao-tình hằng năm, con hải-cẩu không ăn mà cũng chẳng uống (trong thời gian này thực phẩm nó có thể kiếm dể dàng) từ tháng 5 hay trung tuần tháng 6 đến cuối tháng 7 hoặc thượng tuần tháng 8. Sauk hi quyết chiến để thủ thắng với 5, 6 tình-địch ngõ hầu chiếm một địa điểm và lập một hậu-cung với 5,6 cô hải cẩu, chàng hải cẩu đực suốt mùa hè phải phần thì lien-miên chiến đấu bảo vệ hậu-cung của mình và phần thì phải làm thỏa-mãn sinh-lý cho các cô thê-thiếp. Ray Champan Andrews nói: “Trong suốt mùa hè chàng hải cẩu không ăn, không ngũ. Đây là chuỗi ngày trác-tán về tình-dục và chiến-đấu để chống những kẻ đến dòm ngó và xâm-lăng hậu-cung của mình.

Súc-vật nhịn ăn khi bị khích-động hoặc uể ỏai , buồn rầu. Người ta thường kể chuyện nhiều con chó buồn đến bỏ ăn khi chủ nó chết hay đi vắng lâu ngày.

Có nhiều trường hợp chó và các giống vật khác nhịn ăn đến 10, 20 ngày hay hơn thế nữa khi chúng bị nội thương hay gảy xương. Voi bị thương nó cũng nhịn ăn. Mèo, chó, bò, ngựa, heo đều nhịn ăn khi chúng nó đau.

Đôi khi để thích nghi với hoàn-cảnh, với sự khan-hiếm thức ăn, thiếu nước, con vật muốn bảo-tồn sinh-mệnh đã tạo thói-quen nhịn ăn trong giấc Đông-miên hay Hạ- miên.

Về mùa lạnh ở miền cực Bắc, ngày ngắn đêm dài, khí hậu lạnh-lẽo phần mưa tuyết, phần thiếu thốn thức ăn, thú vật phải giải quyết đời sống của chúng cho thích nghi trong các trường hợp rất khó khăn bất lợi. Nhiều giống thú tích-trử thức ăn ở ngòai, nhiều để dành trong mình.

Dơi, chuột, chồn, sóc, nhím, cóc, nhái, cắc-kè, rắn, ốc-sên, gấu, cá sấu, cá gáy đều là những con vật có giấc Đông-miên ở xứ lạnh.

Đông-miên là một trạng thái yên ngũ trong lúc đó sự hô-hấp, tuần-hoàn và biến-dưỡng giảm bớt rất nhiều, trạng-thái nhờ đó thú vật ôn đới sống qua mùa rét. Trong thời gian nầy sự họat động các cơ-quan trong nội-thể gần như ngừng-nghỉ, nhiệt độ trong mình sụt xuống suýt soát với khí-hậu bên ngoài, tim đập rất chậm và con vật mất từ 30% đến 40% sức nặng, đôi khi 50%hay hơn thế nữa.

Trong giấc Đông-miên con thú có thể sống số thức ăn tích-trữ trong cơ-thể hoặc thỉnh thoảng thức dậy ăn số thức ăn để dành trong hang ổ.

Trong thời-kỳ Đông-miên của con dơi, tim nó đập chậm đến mức ta không nhận thấy, hơi thở hầu như dứt hẳn, máu chảy rất chậm, nhiệt-độ trong mình suýt soát khí hậu bên ngòai. Ví dụ khí hậu ở bên ngòai là 1 độ thì trong mình nó chỉ 1 độ rưởi mà thôi.

Còn ở các vùng nhiệt-đới, trong thời gian khô hạn lúc thức ăn thiếu, cây cỏ khô héo, cũng có nhiều loài thú ở vùng ôn-đới, đặc biệt các miền sa mạc các giống như sâu bọ, ốc sên, cá, cá sấu và vài loài cá vú đã vượt qua những nỗi khó khăn đó với giấc Hạ-miên.

“Mùa nắng sông hồ khô cạn, không có thức ăn, cá sấu nằm yên không ăn trong suốt những ngày nắng hạn. Nhiều giống cá như cá dét đục sâu trong lòng đất không ăn chờ mùa mưa tới. Rùa ngủ trong bùn, rùa biển ngủ trong hốc đá, đĩa , nhái ngủ trong bùn khô.

Nắng, hạn, thiếu thức ăn là yếu-tố quyết định giấc Hạ-miên cũng như lạnh và đói thúc đẩy giấc Đông-miên nơi các động vật.

Thời-gian nhịn ăn của loài có xương sống có thể kéo dài từ vài ngày nơi những con chim nhỏ, vài tháng nơi loài có vú đến nhiều năm nơi loài rắn. Loài máu lạnh thường có thể sống nhịn ăn lâu dài hơn loài máu nóng nhiều.

Sự nhịn ăn trong những điều-kiện khác nhau là tình-trạng rất thong thường trong thiên nhiên dùng để đương đầu với những như cầu của đời sống. Cái khả năng nhịn ăn trong giấc Đông-miên và hạ-miên là yếu-tố quan trọng để sống còn ; nếu không có khả năng trên con vật sẽ chết trong mùa Đông hay hạn hán do thiếu thực phẩm hay thiếu nước.

Trong trường hợp đau ốm, bị thương nặng, khi không một thức ăn nào có thể tiêu-hóa được thì cơ-thể dùng những thức ăn dự-trữ trong tế-bào để nuôi những cơ quan trọng yếu và điều-hành các họat động cần thiết cho sinh-mạng.

Sốt, đau, buồn, khổ, viêm, chận đứng sự xuất-tiết các dịch của bột tiêu-hóa, ngăn chặn mọi sự co-bóp của dạ-dày và vì vậy không còn cảm giác thích ăn nữa. Trong những trường hợp như vậy chỉ còn một nguồn thực-phẩm : thức ăn dự-trữ trong người.

Trích sách Tuyệt thực đi về đâu (PP Ohsawa)
Chị Trâm Phạm gởi